ضربه ی مغزی (Traumatic braininjury, TBI)

آسیب های سر شامل ضربه به پوست سر، جمجمه و مغز است. آسیب به سر ممکن است منجر به طیفی از آسیب ها از ضربه مغزی خفیف تا کما و مرگ شود. جدی ترین فرم آسیب به سر به عنوان آسیب مغزی (TBI) شناخته می شود. شایعترین علل TBI سقوط (۲۸ درصد) ، تصادف وسایل نقلیه موتوری (۲۰ درصد)، برخورد اشیاء (۱۹ درصد) و نزاع (۱۱ درصد) است. گروههایی که در معرض بالاترین خطر ابتلا به TBI هستند شامل افراد ۱۵ تا ۱۹ سال است. افراد ۷۵ سال یا بالاتر بیشترین میزان بستری و مرگ و میر مربوط به TBI را دارند. ضربه مغزی معمولاً به ۳ درجه ی متفاوت تقسیم‌بندی می‌شود:

  1. فراموشی یا نسیانی که بیشتر از ۳۰ دقیقه طول نمی‌کشد و بیمار بیهوش نمی‌شود
  2. بیهوشی طولانی‌تر از ۵ دقیقه و فراموشی به مدت ۳۰ دقیقه تا ۲۴ ساعت
  3. بیش از ۵ دقیقه بیهوش بودن و فراموشی طولانی‌تر از ۲۴ ساعت

علائم

  • علائم غیر موضعی، به شدت و محل تشریحی آسیب اصلی مغز بستگی دارد.
  • درد مداوم و موضعی و تورم معمولاً حاکی از شکستگی است.
  • ممکن است در برخی از شکستگی جمجمه ناحیه مورد نظر متورم نشود.
  • شکستگی قاعده جمجمه به طور مکرر باعث خونریزی از بینی، حلق یا گوش می شود و ممکن است خون در زیر ملتحمه ظاهر شود.
  • ممکن است اکیموز بر روی ماستوئید (علامت Battle) دیده شود.
  • تخلیه مایع مغزی نخاعی (CSF) از گوش و بینی شکستگی پایه جمجمه را نشان می دهد.
  • ممکن است تخلیه CSF از طریق یک حفره به دورامتر باعث عفونت جدی (به عنوان مثال مننژیت) شود.
  • مایع مغزی-نخاعی حاوی خون، آسیب یا کوفتگی مغز را نشان می دهد
  • مغزی ممکن است آسیب علائم مختلفی از جمله تغییر سطح هوشیاری (LOC)، ناهنجاری های مردمک، تغییر یا عدم وجود رفلکس گگ یا رفلکس قرنیه، نقایص عصبی، تغییر در علائم حیاتی (به عنوان مثال الگوی تنفس، فشار خون بالا، برادی کاردی)، هیپرترمی یا هیپوترمی، و اختلال حسی، بینایی یا شنوایی داشته باشد
  • علائم سندرم پس از ضربه ممکن است شامل سردرد، سرگیجه، اضطراب، تحریک پذیری و بی حالی باشد.
  • تغییر در LOC، علائم مردمک چشم، همی پارزی، کما، فشار خون بالا، برادی کاردی و کاهش سرعت تنفس در هماتوم حاد یا تحت حاد از علائم تکان خوردن توده مغز است.
  • هماتوم مزمن ساب دورال ممکن است منجر به سردرد شدید، علائم نورولوژیک کانونی متناوب، تغییرات شخصیت، زوال ذهنی و تشنج کانونی شود.
ضربه مغزی

تشخیص

  • معاینه فیزیکی و ارزیابی وضعیت نورولوژیک
  • مطالعات رادیوگرافی: اشعه ایکس، CT ، MRI
  • آنژیوگرافی مغزی

آسیب های پوست سر و جمجمه

ضربه پوستی ممکن است منجر به سایش یاBrush wound ، کوفتگی، پارگی یا هماتوم شود. پوست سر هنگام آسیب دیدگی به شدت خونریزی می کند. زخم های پوست سر دریچه ای برای ورود عفونت های داخل جمجمه است.

شکستگی جمجمه در اثر ضربه شدید ایجاد می شود. شکستگی‌ ممکن است با آسیب یا عدم آسیب به مغز اتفاق بیفتد. شکستگی ها به صورت ساده، خرد شده، فرو رفته یا اساسی طبقه بندی می شوند و ممکن است باز (دورا پاره شده است) یا بسته باشند (دورا پاره نشود).

درمان

شکستگی جمجمه بدون خرد شدگی به طور کلی به درمان جراحی نیاز ندارد اما به ارزیابی دقیق بیمار نیاز است.

معمولاً شکستگی جمجمه با خرد شدگی به جراحی همراه با بالا آودن جمجمه و از بین بردن مشکل، معمولاً طی ۲۴ ساعت از زمان جراحت نیاز دارد.

مدیریت پرستاری

ضربه مغزی پس از آسیب به سر نوعی از دست دادن موقتی عملکرد عصبی است و هیچ آسیب ساختاری مشخصی ندارد. ممکن است ضربه مغزی (که به آن TBI خفیف نیز گفته می شود) باعث کاهش هوشیاری مختصر شود یا نشود. آسیب معمولاً ناشی از ضربه ناگهانی به دلیل نیروی شتابی-کاهشی سریع، ضربه مستقیم یا آسیب انفجار است. اگر بافت مغز در لوب پیشانی تحت تأثیر قرار گیرد، ممکن است بیمار رفتار غیرعقلانی عجیبی از خود نشان دهد در حالی که درگیری لوب گیجگاهی می تواند فراموشی موقتی یا گمراهی ایجاد کند.

ضربه مغزی و مدیریت پرستاری
مداخلات پرستاری
  • برای کاهش سندرم پس از ضربه، اطلاعات، توضیحات و توصیه هایی ارائه بدهید.
  • به خانواده دستور دهید که علائم زیر را جستجو کرده و به پزشک یا کلینیک اطلاع دهند: مشکل در بیدار شدن یا صحبت کردن، گیجی، سردرد شدید، استفراغ و ضعف یک طرف بدن

برای مشاهده متن کامل به نرم افزار آموزش جامع پرستاری مرهم مراجعه نمایید.