پانکراتیت مزمن

پانکراتیت مزمن نوعی اختلال التهابی است که با تخریب پیشرونده آناتومیک و عملکردی پانکراس مشخص می شود. سلولها توسط بافت فیبری با حملات مکرر پانکراتیت جایگزین می شوند. نتیجه نهایی انسداد مجاری صفراوی پانکراس و مشترک و دوازدهه است. علاوه بر این، آتروفی اپیتلیوم مجاری، التهاب و تخریب سلولهای ترشحی لوزالمعده وجود دارد. مصرف الکل در جوامع غربی و سوء تغذیه در سرتاسر جهان مهمترین دلایل این امر است. بروز پانکراتیت در بین افراد الکلی ۵۰ برابر میزان جمعیت عادی است.

پاتوفیزیولوژی

مصرف طولانی مدت الکل باعث ترشح بیش از حد پروتئین در ترشحات لوزالمعده می شود در نتیجه پلاک ها و انسداد مجرا های پروتئینی در مجاری پانکراس ایجاد می شود. الکل تأثیر مستقیم سمی بر سلولهای پانکراس دارد. آسیب در بیماران با رژیم های غذایی کم پروتئین و با مصرف بسیار زیاد یا بسیار کم چربی بیشتر است. سیگار کشیدن عامل دیگری در ایجاد پانکراتیت مزمن است. از آنجا که معمولاً مصرف کنندگان مشروبات الکلی سیگار می کشند، تفکیک تأثیر سوء مصرف الکل و سیگار دشوار است.

پانکراتیت مزمن

علائم

  • حملات مکرر درد شدید فوقانی شکم و کمر، همراه با استفراغ. مواد افیونی ممکن است موجب تسکین نشوند.
  • خطر اعتیاد به مواد افیونی به دلیل درد شدید زیاد است.
  • ممکن است درد شدید مداوم یا درد مداوم کسل کننده، آزار دهنده باشد.
  • کاهش وزن یک مشکل اساسی است.
  • هضم تغییر یافته (سوء جذب) غذاها (پروتئین ها و چربی ها) منجر به مدفوع مکرر، کف و بوی بد با محتوای چربی بالا (استئاتوره) می شود.
  • ممکن است با پیشرفت بیماری کلسیفیکاسیون غده رخ دهد و سنگهای کلسیم در مجاری ایجاد شوند.

تشخیص

  • کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپیک (ERCP) مفیدترین روش است.
  • روش های مختلف تصویربرداری از جمله MRI، سی تی اسکن و سونوگرافی.
  • آزمایش تحمل گلوکز عملکرد سلول جزایر پانکراس را ارزیابی می کند.
  • استئاتوره با تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی محتوای چربی مدفوع بهتر تأیید می شود.

می توانید جهت مطالعه بیشتر درباره پرستاری داخلی و جراحی مقالات زیر را مطالعه نمایید.

درمان
  • درمان به منظور جلوگیری و مدیریت حملات حاد، تسکین درد و ناراحتی و مدیریت نارسایی بخش برون ریز و درون ریز غده در پانکراتیت است.
  • آندوسکوپی برای از بین بردن سنگ های مجرای لوزالمعده
  • ممکن است روش تهاجمی و تخلیه کیست در بیماران منتخب برای کنترل درد و رفع انسداد مؤثر باشد
  • درد و ناراحتی با مسکن برطرف می شود.
  • یوگا ممکن است یک روش غیر دارویی موثر برای کاهش درد و تسکین علائم دیگر باشد.
  • بیماران باید از مصرف الکل و غذاهایی که باعث ایجاد درد و ناراحتی در شکم می شوند خودداری کنند. در صورت ادامه مصرف الکل در بیمار، هیچ درمان دیگری درد را تسکین نمی دهد.
  • دیابت شیرین ناشی از اختلال در عملکرد سلولهای جزایر لوزالمعده با رژیم غذایی، انسولین یا عوامل افت قند خون خوراکی درمان می شود. به بیماران و خانواده ها خطر افت قند خون شدید مربوط به مصرف الکل آموزش داده می شود.
  • درمان جایگزینی آنزیم پانکراس برای سوء جذب و استئاتوره آغاز می شود.
  • جراحی برای تسکین درد و ناراحتی شکمی، بازگرداندن تخلیه ترشحات لوزالمعده و کاهش دفعات حملات (لوزالمعده) انجام می شود.
  • به دلیل وضعیت بد جسمی بیمار قبل از جراحی و همزمان بروز سیروز، احتمال ابتلا و مرگ و میر پس از آن بسیار زیاد است.

برای مشاهده متن کامل به نرم افزار آموزش جامع پرستاری مرهم مراجعه نمایید.

پانکراتیت مزمن