آمفیزم (Emphysema)

در آمفیزم، اختلال در تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن و در نتیجه تخریب دیواره آلوئول ها ایجاد می شود. آمفیزم اصطلاحی آسیب شناختی است که اتساع غیرطبیعی فضاهای هوایی فراتر از برونشیول های انتهایی و تخریب دیواره آلوئول ها را توصیف می کند. و مرحله ی نهایی فرآیندی است که سال ها به کندی پیش می رود. با از بین رفتن دیواره آلوئول ها (فرآیندی که با عفونت های مکرر تسریع می شود)، سطح آلوئول در تماس مستقیم با مویرگ های ریوی به طور مداوم کاهش می یابد. این امر باعث افزایش فضای مرده (منطقه ریه که امکان تبادل گاز وجود ندارد) و اختلال در انتشار اکسیژن شده و منجر به هیپوکسمی می شود.

در مراحل بعدی بیماری، از بین بردن دی اکسید کربن مختل می شود. و در نتیجه باعث افزایش تنش دی اکسید کربن در خون شریانی (هیپرکاپنیا) می شود که منجر به اسیدوز تنفسی می گردد. با ادامه تخریب دیواره آلوئول، اندازه بستر مویرگی ریوی کاهش می یابد. در نتیجه مقاومت در برابر جریان خون ریوی افزایش می یابد و بطن راست را مجبور به حفظ فشار خون بالاتر در شریان ریوی می کند. هیپوکسمی ممکن است فشارهای شریان ریوی را بیشتر کند. به همین دلیل نارسایی قلبی سمت راست (cor pulmonale) یکی از عوارض آمفیزم است. احتقان، ادم وابسته، رگ های گردن متسع یا درد در ناحیه کبد و پیشرفت نارسایی قلبی از دیگر عوارض این بیماری هستند.

مقالات مرتبط با این موضوع:

•  نکاتی درباره ساختار و عملکرد دستگاه تنفسی
• سندرم دیسترس حاد تنفسی (ARDS)

دو نوع اصلی آمفیزم بر اساس تغییراتی که در ریه رخ می دهد وجود دارد و هر ممکن است دو نوع در یک بیمار اتفاق بیفتد.

در نوع آمفیزم Panacinar یا Panlobular ، تخریب نایژه تنفسی، مجرای آلوئول و آلوئول وجود دارد. تمام فضاهای هوایی درون لوبول اساساً بزرگ شده‌اند اما بیماری التهابی کمی وجود دارد. بیماری با قفسه سینه با تورم (بیش از حد گسترده)، تنگی نفس در هنگام ورزش مشخص می شود و معمولاً کاهش وزن اتفاق می افتد. برای جا به جایی هوا به داخل و خارج از ریه ها، فشار منفی در هنگام تنفس لازم است و باید در مدت زمان بازدم سطح کافی از فشار مثبت حاصل و حفظ شود. بازدم به جای اینکه یک عمل منفعل غیرارادی باشد، فعال می شود و به تلاش عضلانی نیاز دارد.

در فرم سانتریوبولار (سانترواسینار)، تغییرات پاتولوژیک عمدتا در مرکز لوب ثانویه اتفاق می افتد و قسمت های محیطی Acinus را حفظ می کند. غالباً نسبت تهویه – پرفیوژن، ایجاد هیپوکسمی مزمن، هیپرکاپنیا  پلی سیتمی و دوره های نارسایی قلبی سمت راست از بین می رود. این روند منجر به سیانوز مرکزی و نارسایی تنفسی می شود. بیمار همچنین دچار ادم محیطی می شود که با داروی ادرارآور درمان می شود.

برای مشاهده متن کامل به نرم افزار آموزش جامع پرستاری مرهم مراجعه نمایید.