ورم معده یا گاستریت (Gastritis)

ورم معده به معنی التهاب مخاط معده است. ورم معده حاد چند ساعت تا چند روز طول می کشد و اغلب به دلیل بی احتیاطی در رژیم غذایی (خوردن غذای تحریک کننده با چاشنی زیاد یا غذایی که آلوده است) ایجاد می شود. از علل دیگر می توان به استفاده بیش از حد از آسپرین و سایر داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID)، مصرف بیش از حد الکل، ریفلاکس صفرا و پرتودرمانی اشاره کرد. نوع شدیدتری از ورم معده حاد ناشی از اسیدهای قوی یا قلیایی است که ممکن است باعث التهاب غشای مخاط یا سوراخ شدن آن شود. ورم معده همچنین ممکن است اولین علامت عفونت سیستمیک حاد باشد.

ورم معده مزمن به معنی التهاب طولانی مدت معده است که به علت زخم های خوش خیم یا بدخیم معده یا باکتری هایی مانند هلیکوباکتر پیلوری ایجاد شود. گاستریت مزمن ممکن است با بیماری های خود ایمنی مانند کم خونی، عوامل غذایی مانند کافئین، استفاده از داروهایی مانند NSAID یا بی فسفونات ها (به عنوان مثال آلندرونات [Fosamax]، ریزدرونات [Actonel]، ایباندرونات [Boniva])، الکل، استعمال دخانیات، ریفلاکس مزمن یا ورود ترشحات لوزالمعده و صفرا به معده همراه باشد. ممکن است ظی این بیماری زخم سطحی رخ دهد و منجر به خونریزی شود.

می توانید جهت مطالعه بیشتر درباره پرستاری داخلی و جراحی مقالات زیر را مطالعه نمایید.

•  آشنایی با پرستاری داخلی و جراحی،

•  همه چیز درباره پرستاری داخلی و جراحی،

•  همه چیز درباره جزوه داخلی جراحی،

•  بیماری آپاندیسیت،

• بیماری سیروز کبد

علائم

ورم معده حاد

شروع سریع علائم شامل ناراحتی شکمی، سردرد، سستی، حالت تهوع، بی اشتهایی، استفراغ و سکسکه

ورم معده مزمن

• ممکن است بدون علامت باشد.
• شکایت از بی اشتهایی، دل درد بعد از خوردن غذا، آروغ زدن، طعم ترش در دهان یا حالت تهوع و استفراغ.
• بیماران مبتلا به گاستریت مزمن ناشی از کمبود ویتامین معمولاً شواهدی از سوء جذب ویتامین B12 دارند.

تشخیص

• گاستریت گاهی اوقات با آکلروهیدریا یا هیپوکلریدریا (فقدان یا سطح پایین اسید کلریدریک) یا با سطح اسید بالا همراه است.
• تصویربرداری اشعه ایکس و آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی.
• بیوپسی با معاینه بافت شناسی انجام می شود.
• ممکن است آزمایش سرولوژیک برای آنتی بادی های آنتی ژن H.pylori و آزمایش تنفس انجام شود.

درمان

ورم معده حاد

• مخاط معده قادر است پس از یک دوره ورم معده خود را ترمیم کند. به عنوان یک قاعده، بیمار در طی ۱ روز بهبود می یابد، اگرچه ممکن است اشتها برای ۲ یا ۳ روز دیگر کاهش یابد. بیمار باید تا زمانی که علائم فروکش کند از خوردن الکل و غذا خودداری کند. سپس بیمار می تواند از یک رژیم غذایی غیر تحریک کننده مصرف کند. ممکن است در صورت ادامه علائم ، مایعات داخل وریدی لازم باشد. اگر خونریزی وجود داشته باشد مدیریت آن مشابه خونریزی دستگاه گوارش فوقانی است.
• اگر ورم معده به دلیل مصرف اسیدهای قوی یا قلیایی است، اسید را با آنتی اسیدهای رایج رقیق (به عنوان مثال هیدروکسید آلومینیوم) و قلیا را با آب لیمو رقیق شده یا سرکه رقیق خنثی کنید. اگر خوردگی گسترده یا شدید است، به دلیل خطر سوراخ شدن، از شستشو خودداری کنید.
• درمان حمایتی ممکن است شامل لوله گذاری بینی-معده، عوامل ضد درد و آرامبخش ها، آنتی اسیدها و مایعات IV باشد.
• آندوسکوپی فیبروپتیک ممکن است لازم باشد. برای برداشتن بافت گانگرن یا سوراخ شده ممکن است نیاز به جراحی اضطراری باشد. برداشتن معده (گاستروژونوستومی) ممکن است برای درمان انسداد پیلور ضروری باشد.

ورم معده مزمن

• اصلاح رژیم، استراحت، کاهش استرس، اجتناب از الکل و NSAID ها و دارو درمانی از اقدامات اصلی درمان هستند. ورم معده مرتبط با عفونت هلیکوباکترپیلوری با ترکیبات دارویی انتخاب شده درمان می شود.

مداخلات پرستاری

• درمان حمایتی را به بیمار و خانواده او در حین درمان و پس از خنثی سازی یا رقیق شدن اسید یا قلیایی خوراکی ارائه دهید.
• بیماران را برای مطالعات تشخیصی اضافی (آندوسکوپی) یا جراحی آماده کنید.
• با آرامش هرچه تمامتر به سؤالات گوش دهید و به آنها پاسخ دهید. تمام روش های درمانی را توضیح دهید.
• ترویج تغذیه بهینه
• حمایت جسمی و عاطفی از بیماران مبتلا

ورم معده حاد

• به بیمار کمک کنید تا علائم (مثلاً حالت تهوع، استفراغ ، سوزش معده و خستگی) فروکش کند.
• تا ساعت ها یا چند روز از مصرف غذاها و مایعات از طریق دهان خودداری شود.
• وقتی علائم فروکش کرد، تکه های یخ و مایعات شفاف به بیمار بدهید.
• بیمار از مصرف هرگونه از مواد غذایی و دخانی عامل گاستریت پرهیز کند.

ارتقاء تعادل مایعات

• میزان مصرف و خروجی روزانه را از نظر کم آبی کنترل کنید (حداقل مصرف ۱.۵ لیتر در روز و خروجی ادرار ۳۰ میلی لیتر در ساعت). در صورت نیاز تجویز مایعات داخل وریدی تزریق کنید.
• مقادیر الکترولیت را هر ۲۴ ساعت برای عدم تعادل مایعات ارزیابی کنید.
• نسبت به شاخص های ورم معده هموراژیک (هماتوپزیس، تاکی کاردی، افت فشار خون) هوشیار باشید و به پزشک اطلاع دهید.

تسکین درد

• به بیمار دستور دهید از خوردن غذاها و نوشیدنی هایی که ممکن است باعث تحریک مخاط معده شوند خودداری کند.
• استفاده صحیح از داروها را برای تسکین گاستریت مزمن به بیمار آموزش دهید.
• ارزیابی درد و دستیابی به راحتی از طریق استفاده از داروها و پرهیز از مواد تحریک کننده.

برای مشاهده متن کامل به نرم افزار آموزش جامع پرستاری مرهم مراجعه نمایید.