ارزیابی خودکشی یا آسیب به دیگران

در ارزیابی روانشناختی پرستار باید تعیین کند که آیا بیمار افسرده یا ناامید، دارای افکار خودکشی است یا نقشه کشنده ای دارد یا خیر. پرستار این کار را با پرسیدن مستقیم از بیمار انجام می دهد: «آیا فکر خودکشی دارید؟» یا «چه افکاری در مورد خودکشی داشته اید؟». به همین ترتیب اگر بیمار عصبانی باشد یا اظهارات تهدیدآمیزی در مورد یکی از اعضای خانواده، همسر یا هر شخص دیگری انجام دهد. پرستار باید بپرسد که آیا بیمار فکر یا برنامه ای در مورد آسیب رساندن به آن شخص را دارد؟ او این کار را از طریق پرسش مستقیم از بیمار انجام می دهد:

در مورد آزار دادن (نام شخص) چه افکاری داشته اید؟

برنامه شما چیست؟

می خواهید با (نام شخص) چه کاری انجام دهید؟

فرآیندهای سنسوریوم و فکری در ارزیابی روانشناختی

گرایش[۱]

گرایش یا جهت گیری به شناخت بیمار از خود، مکان و زمان اشاره دارد – یعنی دانستن اینکه کجاست و در چه تاریخی از منظر زمانی قرار دارد یعنی بداند امروز چند شنبه است و تاریخ و سال را بداند. عدم وجود اطلاعات صحیح در مورد اشخاص، مکان و زمان به عنوان گمراهی یا “oriented × ۱” (فقط خود) یا “oriented × ۲” (خود و مکان) ذکر می شود.

وقتی شخصی دچار این حالت شود ابتدا زمان سپس مکان و در نهایت خودش را از فراموش می کند. از سوی دیگر با درمان مناسب جهت گیری به ترتیب معکوس برمی گردد و فرد اول می داند که کیست، سپس متوجه مکان و سرانجام زمان می شود. گمراهی مترادف با گیجی نیست. یک فرد گیج حتی اگر کاملاً آگاه باشد نمی تواند محیط اطراف خود را درک کند یا چیزهایی را رقم بزند.

حافظه

پرستار با طرح سوالاتی با پاسخ های قابل تأیید، حافظه را چه از نوع جدید و چه از نوع دور، ارزیابی می کند. به عنوان مثال، اگر پرستار بپرسد «آیا شما هیچ مشکلی در حافظه ندارید؟» بیمار ممکن است به طور نادرست «نه» پاسخ دهد و پرستار نمی تواند آن را تأیید کند. از سویی اگر پرستار بپرسد «دیروز چه کار کردی؟» باز هم ممکن است پرستار نتواند صحت پاسخ های بیمار را تأیید کند. از این رو سؤالات ارزیابی حافظه به طور کلی شامل موارد زیر است:

• نام رئیس جمهور فعلی چیست؟
• قبل از آن چه کسی رئیس جمهور بود؟
• در کدام شهرستان زندگی می کنید؟
• پایتخت این شهرستان چه اندازه است؟
• شماره بیمه شما چیست؟

توانایی تمرکز

پرستار با درخواست از بیمار برای انجام وظایف خاص، توانایی تمرکز بیمار را ارزیابی می کند:

• کلمه ای را به عقب هجی کنید.
• با عدد ۱۰۰ شروع کنید، ۷ را کم کنید، ۷ را دوباره کم کنید و به همین ترتیب. این کار را «هفت سریال» می نامند.
• روزهای هفته را از آخر به اول بگویید.
• یک کار سه قسمتی را انجام دهید ( مثلاً یک تکه کاغذ را در دست راست خود بگیرید، آن را از وسط تا کنید و روی زمین قرار دهید) (پرستار باید یکبار این دستورالعمل را به بیمار بدهد.)

چکیده ی تفکر و توانایی های فکری

پرستار هنگام ارزیابی عملکرد فکری باید سطح تحصیلات رسمی بیمار را در نظر بگیرد. عدم آموزش رسمی می تواند مانع عملکرد بسیاری از وظایف این بخش از ارزیابی شود.

تغییرات حسی-ادراکی

بعضی از بیمار ها توهمات را تجربه می کنند (درک حسی کاذب یا تجربیات ادراکی که واقعاً وجود ندارند). توهم می تواند شامل پنج حس و احساس بدنی باشد. توهم شنیداری (شنیدن صدا) شایع ترین نوع توهم است. توهمات بصری (دیدن چیزهایی که در حقیقت وجود ندارند) دومین مورد رایج است. در ابتدا، بیماران توهم را به عنوان تجربه واقعی درک می کنند اما ممکن است بعداً آن ها را به عنوان توهم تشخیص دهند.

قضاوت و بصیرت در ارزیابی روانشناختی

قضاوت به توانایی تفسیر صحیح محیط و موقعیت فرد و انطباق رفتار و تصمیم گیری با آن مربوط است. مشکلات مربوط به قضاوت ممکن است مشخص شود زیرا بیمار رفتارها و فعالیت های اخیر را توصیف می کند که نشان دهنده عدم مراقبت مناسب از خود یا دیگران است.

خودپنداره در ارزیابی روانشناختی

منظور از خود پنداره تصور و دید شخص نسبت به خودش است. پرستار می تواند در ارزیابی روانشناختی بیمار خود برای ارزیابی خودپنداره بیمار از بیمار بخواهد که خود را توصیف کند و بگوید چه ویژگی هایی را دوست دارد و چه عواملی را تغییر می دهد. توصیف بیمار از خود بر حسب خصوصیات جسمی، اطلاعات مربوط به تصویر بدن بیمار را به پرستار ارائه می دهد که این نیز بخشی از خودپنداره است.

همچنین در ارزیابی خودپنداره احساساتی که بیمار به طور مکرر تجربه می کند. مانند غم یا عصبانیت و اینکه آیا بیمار با وجود این احساسات راحت است یا خیر، گنجانده شده است. پرستار همچنین باید استراتژی های مقابله با بیمار را ارزیابی کند. او می تواند این کار را با پرسیدن سوال «وقتی مشکلی برای شما پیش آمد چه می کنید؟ چگونه آن را حل می کنید؟ معمولاً چه چیزی برای مقابله با خشم یا ناامیدی مفید است؟» انجام دهد.

نقش ها و روابط در ارزیابی روانشناختی

افراد در جوامع خود از طریق نقش های مختلف مانند مادر، همسر، پسر، دختر، معلم، منشی یا داوطلب فعالیت می کنند. پرستار نقش ها و رضایت بیمار از آن ها و اینکه آیا بیمار معتقد است که نقش ها را به اندازه کافی انجام می دهد یا خیر را ارزیابی می کند. ممکن است تعداد و نوع نقش ها متفاوت باشد اما آن ها معمولاً شامل خانواده، شغل و سرگرمی ها یا فعالیت ها هستند. نقش های خانوادگی شامل پسر یا دختر، خواهر و برادر، والد ، فرزند و همسر یا شریک زندگی است. نقش های شغلی می تواند به شغل یا تحصیل یا هر دو مربوط باشد. توانایی انجام یک نقش یا فقدان نقش مورد نظر، اغلب در عملکرد روانی اجتماعی بیمار نقش اساسی دارد. تغییر در نقش ها نیز ممکن است بخشی از مشکل بیمار باشد.

وجود روابط با افراد دیگر برای سلامت اجتماعی و عاطفی فرد مهم است. روابط از نظر اهمیت، سطح صمیمیت یا نزدیکی و شدت متفاوت هستند. ناتوانی در برقراری روابط راضی کننده می تواند ناشی از مشکلات بهداشت روانی باشد و یا به بدتر شدن برخی مشکلات کمک کند. پرستار باید روابط زندگی بیمار، رضایت بیمار از این روابط یا از دست دادن روابط را ارزیابی کند. سؤالات متداول شامل موارد زیر است:

آیا با خانواده خود رابطه نزدیکی دارد؟

آیا‌ با شخص قابل توجه دیگری رابطه دارید یا می خواهید رابطه داشته باشید؟

آیا‌ روابط شما نیازهای شما برای همراهی یا صمیمیت را برآورده می کند؟

آیا می توانید نیازهای جنسی خود را برآورده کنید؟

آیا‌ درگیر روابط توهین آمیز بوده اید؟

اگر به نظر می رسد روابط خانوادگی بیمار منبع قابل توجهی از استرس برای او است و یا اینکه بیمار با خانواده خود درگیری و اختلاف دارد، انجام یک ارزیابی عمیق تر در این زمینه می تواند مفید باشد.

مقالات مرتبط با این موضوع:

• آشنایی با روش های ارزیابی بیمار
• مصاحبه جهت ارزیابی بیمار
• سازماندهی محتوای ارزیابی روانشناختی (قسمت اول)

ملاحظات فیزیولوژیک و خود مراقبتی در ارزیابی روانشناختی

پرستار هنگام انجام ارزیابی روانشناختی باید عملکرد فیزیولوژیک را نیز در نظر بگیرد. اگرچه ممکن است یک ارزیابی کامل از سلامت جسمی را نشان ندهد اما مشکلات عاطفی اغلب برخی از عملکردهای فیزیولوژیک را تحت تأثیر قرار می دهد. مشکلات عاطفی می تواند تا حد زیادی بر الگوی غذا خوردن و خواب تأثیر بگذارد. افراد ممکن است در شرایط استرس بیش از حد غذا بخورند و یا اصلاً غذا نخورند و ممکن است حداکثر تا ۲۰ ساعت در روز بخوابند یا نتوانند بیش از ۲ یا ۳ ساعت در شب بخوابند. بیمارانی که دچار اختلال دو قطبی هستند ممکن است روزها غذا نخورند و نخوابند. بیمارانی که دچار افسردگی اساسی هستند ممکن است نتوانند از رختخواب بلند شوند.

بنابراین پرستار باید الگوی معمول غذا خوردن و خواب بیمار را ارزیابی کند. و سپس تعیین کند که این الگوها چگونه تغییر کرده اند.

همچنین پرستار از بیمار می پرسد که آیا مشکل عمده یا مزمن در سلامتی دارد. و آیا داروهای تجویز شده را طبق دستور پزشک مصرف می کند و از توصیه های غذایی پیروی می کند؟ پرستار همچنین در مورد استفاده بیمار از الکل و داروهای بدون نسخه یا داروهای غیر قانونی پرس و جو می کند. چنین سؤالاتی نیاز به عبارت بندی بدون قاعده دارد. پرستار باید به بیمار اطمینان دهد که ارائه اطلاعات درست در تعیین برنامه مراقبت از بیمار بسیار مهم است.

عدم مصرف داروهایی که تجویز شده‌اند مشکلی مهم است. اگر بیمار مصرف دارو را متوقف کرده یا دارویی غیر از آنچه تجویز شده است مصرف می کند. پرستار باید به او کمک کند تا احساس راحتی کافی برای آشکار کردن این اطلاعات داشته باشد. پرستار همچنین باید علت قطع دارو را نیز بررسی کند (آیا بیمار به دلیل عوارض جانبی دارو مصرف آنرا قطع کرده است؟ آیا دارو نتوانسته است نتایج مطلوبی را ارائه دهد؟ آیابیمار در تهیه دارو مشکلی دارد؟ آیا مصرف دارو برای بیمار بسیار گران است؟).

تحلیل داده ها

پس از انجام ارزیابی روانشناختی، پرستار تمام داده‌های جمع آوری شده را تجزیه و تحلیل می کند. در تجزیه و تحلیل داده‌ها باید به جای تمرکز روی بخش های جداگانه از اطلاعات، تمامی آن ها مورد بررسی قرار گیرند. پرستار به دنبال الگوها یا مضامینی در داده‌ها است که منجر به نتیجه گیری در مورد نقاط قوت و نیاز بیمار و تشخیص خاص پرستار می شود. هیچ یک از گفته ها یا رفتارها برای رسیدن به چنین نتیجه ای کافی نیست. پرستار همچنین باید همخوانی تمام اطلاعات ارائه شده توسط بیمار، خانواده یا مراقبان و همچنین مشاهدات خود را در نظر بگیرد.

ارزیابی یک روند مداوم و پویا و نه یک فعالیت یکبار مصرف است. پرستار در تمام مدت مراقبت از بیمار، باید به طور مکرر کار ارزیابی را انجام دهد. ارزیابی مجدد، مبنای تغییر برنامه مراقبت، ارزیابی اثر بخشی درمان، برنامه ریزی تخلیه و مراقبت های بعدی در جامعه است.

به طور سنتی، تجزیه و تحلیل داده ها منجر به تدوین تشخیص های پرستاری به عنوان پایه ای برای برنامه مراقبت از بیمار می شود. سال هاست که تشخیص پرستار جزء لاینفک فرآیند پرستاری است. پرستار همچنین با توجه به تغییرات گسترده در مراقبت های بهداشتی، باید نیازهای بیمار را به روش هایی بیان کند که برای اعضای تیم بهداشت در سایر رشته ها و همچنین خانواده ها و مراقبان مفید باشد.

برای مشاهده متن کامل به نرم افزار آموزش جامع پرستاری مرهم مراجعه نمایید.

[۱]-Orientation