پریتونیت (Peritonitis)

پریتونیت به معنی التهاب صفاق است و معمولاً نتیجه عفونت باکتریایی، ارگانیسم هایی دستگاه گوارش یا در زنان و اندام های تولید مثلی داخلی ناشی می شوند. همچنین این بیماری می تواند از منابع خارجی مانند آسیب یا ضربه یا التهاب عضوی خارج صفاقی مانند کلیه نیز ایجاد شود.

پاتوفیزیولوژی

پریتونیت در اثر نشت محتویات از اندام های شکمی به داخل حفره شکم معمولاً در نتیجه التهاب، عفونت، ایسکمی، ضربه یا سوراخ شدن تومور ایجاد می شود. شایعترین باکتری درگیر اشریشیا کلی و گونه های کلبسیلا، پروتئوس و سودوموناس است. سایر علل شایع شامل آپاندیسیت، زخم سوراخ شده، دیورتیکولیت و سوراخ شدن روده است. همچنین ممکن است پریتونیت ناشی از اقدامات جراحی شکم و دیالیز صفاقی همراه باشد. سپسیس مهمترین علت مرگ ناشی از پریتونیت است (شوک، سپسیس یا هیپوولمی). انسداد روده نیز در اثر چسبندگی روده ممکن است ایجاد شود.

علائم

• ویژگی های بالینی به محل و میزان التهاب بستگی دارد.
• درد منتشر نزدیک به محل فرآیند ثابت، موضعی و شدیدتر می شود.
• درد با حرکت تشدید می شود.
• ناحیه آسیب دیده شکم بسیار حساس بوده و منقبض شده و عضلات سفت می شوند.
• ممکن است حساسیت برگشتی و ایلئوس فلج کننده وجود داشته باشد.
• بی اشتهایی، حالت تهوع و استفراغ اتفاق می افتد و حرکات پریستالتیس کاهش می یابد.
• ممکن است افزایش دما و نبض افت فشار خون ایجاد شود.

تشخیص

• لکوسیت ها (بالا رفته) و الکترولیت های سرم (پتاسیم، سدیم و کلرید تغییر یافته)
• تصویربرداری اشعه ایکس شکم، سونوگرافی، سی تی اسکن، MRI و آسپیراسیون صفاقی همراه با مطالعات کشت و حساسیت

درمان

• جایگزینی مایعات، کلوئیدها و الکترولیت ها با محلول ایزوتونیک تمرکز اصلی مدیریت پزشکی است.
• مسکن ها برای درد تجویز می شوند.
• ضد تهوع برای تهوع و استفراغ تجویز می شود.
• از لوله گذاری و ساکشن روده برای رفع اتساع شکم استفاده می شود.
• اکسیژن درمانی توسط کانول یا ماسک بینی برای بهبود عملکرد تهویه راه اندازی می شود.
• گاهی اوقات، لوله گذاری راه هوایی و کمک به تهویه هوا مورد نیاز است.
• ممکن است آنتی بیوتیک درمانی گسترده ای ایجاد شود (سپسیس دلیل اصلی مرگ است).
• اهداف جراحی شامل حذف مواد آلوده است. جراحی به سمت برداشتن آپاندیس، برداشتن روده، ترمیم سوراخ شدگی یا تخلیه (آبسه) انجام می شود.

می توانید جهت مطالعه بیشتر درباره پرستاری داخلی و جراحی مقالات زیر را مطالعه نمایید.

•  آشنایی با پرستاری داخلی و جراحی،
•  همه چیز درباره پرستاری داخلی و جراحی،
•  همه چیز درباره جزوه داخلی جراحی،
•  بیماری آپاندیسیت،
• بیماری سیروز کبد

مداخلات پرستاری

• در صورت وجود شوک، فشار خون شریانی بیمار را کنترل کنید.
• فشارهای شریان وریدی یا ریوی مرکزی و خروج ادرار را مرتباً کنترل کنید.
• ارزیابی مداوم درد، عملکرد دستگاه گوارش و تعادل مایعات و الکترولیت ها را انجام دهید.
• ماهیت درد، محل قرارگیری در شکم و تغییر درد و محل آن را ارزیابی کنید.
• داروی مسکن و وضعیت مناسب را برای راحتی بیمار استفاده کنید (به عنوان مثال قرار گرفتن در وضعیت جنینی برای کاهش درد).
• فشارها و فشارهای شریان ریوی در مصرف و خروجی را ثبت کنید.
• مایعات IV را کنترل کنید. ممکن است لوله گذاری از راه معده لازم باشد.
• کاهش دما و ضربان نبض، نرم شدن شکم، بازگشت صداهای پریستالتیک و عبور از جوش و مدفوع را مشاهده کنید که نشان می دهد پریتونیت فروکش می کند.
• غذا و مایعات خوراکی را به تدریج افزایش دهید و با کم شدن پریتونیت، مصرف مایعات تزریقی را کاهش دهید.
• در صورت وارد کردن، تخلیه زهکشی پس از عمل را مشاهده و ثبت کنید. مراقبت کنید تا از تخلیه فاضلاب جلوگیری شود.
• بعد از عمل، بیمار و خانواده را برای ترخیص آماده کنید. مراقبت از برش و تخلیه را اگر در زمان ترخیص همچنان در وجود داشته باشد آموزش دهید.
• در صورت لزوم برای مراقبت از خانه مراجعه کنید.

برای مشاهده متن کامل به نرم افزار آموزش جامع پرستاری مرهم مراجعه نمایید.