ساختار و عملکرد پوست (Skin)

سیستم پوششی بدن از پوست، مو، ناخن و غشاء مخاطی تشکیل شده است. پوست از ۳ لایه ی اصلی تشکیل شده است:

• لایه‌ی نازک خارجی یا اپیدرم (Epidermis)
• لایه ی ضخیم داخلی یا درم (Dermis)
• لایه ی اتصال دهنده ی پوست به ماهیچه یا هیپودرم (Hypodermis)

اجزاء و ساختمان پوست

در هر اینچ مربع ازپوست با ضخامت متغیر بین ۴-۱ میلی متر دارای اجزای متعددی است که با تعداد بسیار زیادی در کنار هم به ایفای نقش خود می پردازند.  این اجزاء شامل ۶۵۰ غده ی ترشح کننده ی عرق، ۶۵ فولیکول مو, ، ۱۷۳۷ سانتی متر مویرگ های ظریف خونی، هزاران سلول لامسه، پایانه ی عصبی و سلول های لانگرهانس در در کنار هم قرار دارند که علاوه بر آن ها سلول های ملانوسیت و آنزیم های تیروزیناز (سازنده ی ملانین) را نیز باید اضافه نمود. به طور کلی دو نوع غده در داخل پوست وجود دارند:

• غدد مترشحه ی چربی
• غدد مترشحه ی عرق

معمولاً دهانه ی هر کدام از غدد چربی به یک فولیکول مو باز می شود  امّا در بعضی از موارد در پای هر فولیکول مو چند غده ی چربی وجود دارد که سبب تجمع چربی(Sebum)  بر روی پوست می گردد. غدد عرق عمیقاً در داخل لایه های زیرین پوست (درم) به صورت پایانه های فنری شکل ریشه دوانده اند که توسط یک لوله ی تو خالی جهت دفع عرق از لایه های بالاتر (اپیدرم) عبور کرده و دهانه ی کوچک آن در سطح پوست باز می شود. شایان ذکر است تعریق سبب پاکسازی پوست یا خروج آلودگی ها از خلال دهانه ی کوچک مزبور نمی گردد.

پوست بر اساس جنسیت یعنی بر اساس زن و مرد بودن دارای تفاوت هایی است که به صورت زیر است:

• افزایش ضخامت پوست‌ و استحکام لایه های درم ناشی از ترشحات غدد جنسی مردانه
• پر موتر و زبرتر بودن پوست‌ مردان از پوست‌ زنان
• بیشتر بودن غدد عرق مردان از زنان
• بیش تر بودن ملانین در سلول های پوست‌ مردان و تیره تر بودن آن نسبتاً به زنان
• چربتر بودن پوست‌ مردان به علّت تولید بیشتر مواد مترشحه غدد چربی
• صافتر و لطیفتر بودن پوست‌ در زنان به علّت مواد شیمیایی مترشحه از غدد
• کمتر و نازکتر بودن موی بدن زنان از مردان است و قابلیت رشد طولی بیش تر موی سر آن ها
• ریزش موی بیشتر مردان به نسبت زنان؛ در سنین پیری قسمت هایی از موی مردان کم پشت شده و بقیه به سفید یا خاکستری می گراید
• نژاد اثر بسیار اندکی بر روی پوست‌ انسان ها دارد و تنها تفاوت آن به پراکندگی غدد داخل پوست است

وظایف پوست

• محافظت از بدن را در مقابل آسیب های مکانیکی، حرارت و تابش شدید نور
• جلوگیری از نفوذ مواد شیمیایی و ورود میکرو بها و میکرو ارگانیسم ها به
• دفع برخی از مواد مضر حاصل از فعالیت های متابولیسمی در سیستم گوارشی و کبد
• حفظ هورمون ها و آنزیم ها درداخل بدن
• انتقال پیام های عصبی به عنوان یک عضو لامسه ی خارجی از طریق اعصاب به مغز و مراکز عصبی
• نقش در سیستم ایمنی بدن به کمک سلول های لانگرهانس ایمنی