سازماندهی سیستم مراقبت های بهداشتی

تأمین کنندگان سیستم مراقبت های بهداشتی در جامعه دارای طیف گسترده ای هستند. این طیف شامل مطب پزشکان و دندانپزشکان، بیمارستانها، خانه های سالمندان، مراکز بهداشت روان، مراکز مراقبت های ویژه، کلینیک های خصوصی و داروخانه ها هستند. ارائه دهندگان خدمات در این مراکز شامل بهیار، پرستار، پزشک، دندانپزشک و متخصصین بهداشت دندان، داروساز و مجموعه وسیعی از ارائه دهندگان بهداشت و درمان ضروری مانند فیزیوتراپ ها. متخصصین بیماری های شغلی، متخصصان تغذیه، مددکاران اجتماعی و طیف وسیعی از تکنسین ها هستند. این افراد و مراکز باید با استفاده از سیاست های صحیح در راستای افزایش سطح بهداشت جامعه گام بردارند. در غیر این صورت جامعه دچار مشکلات جدی بهداشتی و مراقبتی خواهد شد.

سیستم مراقبتی اولیه[۱]

مراقبت های اولیه، اولین سطح از سیستم مراقبت های بهداشتی استودر محیط های مختلف جامعه مانند مطب پزشکان، مراکز مراقبت های فوری، کلینیک های خصوصی، مراکز بهداشت و مراکز پرستاری جامعه انجام داده می شود. سازمان های مراقبتی در اواخر قرن گذشته در تلاش برای کاهش هزینه ها گسترش یافتند. این سازمان هابه عنوان سیستمی تعریف می شوند که در آن مراقبت توسط شبکه خاصی از ارائه دهندگان که رویکردهای سیستم بهداشتی را پذیرفته اند ارائه می شود. عوامل کلیدی یک شبکه مشخص شامل ارائه دهندگان خدمات و استفاده از یک سیستم ورودی واحد برای کنترل دسترسی به ارائه دهندگان و خدمات است. این شکل از مراقبت به اندازه مفهوم اصلی مشخص شده برجسته نشده است و هنوز راه زیادی برای گسترش آن باقی است.

مراقبت های بهداشتی اولیه (PHC)[۲]

مراقبت های بهداشتی اولیه با هدف ادغامبهداشت عمومی و مراقبت های اولیه ایجاد گردیده است. و شامل طیف گسترده ای از خدمات از جمله بهداشت عمومی و خدمات پیشگیری، تشخیصی، درمانی و توان بخشی است. این سیستم از مراکز ارائه دهنده ی بهداشت عمومی، مراکز جامعه محور و کلینیک های مراقبتی اولیه و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی تشکیل شده است. از دیدگاه مفهومی، PHC یک مراقبت اساسی است .که به طور جهانی برای افراد، خانواده ها و جامعه قابل دسترسی است. مراقبت های بهداشتی با مشارکت کامل در دسترس آنها قرار گرفته. و با هزینه ای که جامعه و کشور از عهده آن برمی آیند ارائه می شود.

نهضت مراقبت های اولیه بهداشتی به طور رسمی در سال ۱۹۷۷ آغاز شد. و سی امین مجمع بهداشت جهانی بهداشت (WHO) قطعنامه ای را تصویب کرد. و هدف دستیابی به سطحی از سلامت را پذیرفت که به همه شهروندان جهان اجازه می داد. زندگی اقتصادی و بهداشتی حداقلی داشته باشند. در کنفرانس بین المللی در ۱۹۷۷ در آلماتا، در اتحاد جماهیر شوروی سابق (روسیه)، مشخص گردید. که این هدف باید از طریق PHC محقق شود.

این قطعنامه ، اعلامیه آلماتا[۳]، با شعار «سلامتی برای همه (HFA)[۴] تا سال ۲۰۰۰» مورد قبول قرار گرفت و هدف آن فراهم کردن سلامتی برای همه کشورهای عضو WHO بود.

در سال ۱۹۹۸ این برنامه جهت پاسخگویی به نیازهای قرن جدید به روزرسانی و با عنوان «سلامتی برای همه در قرن ۲۱» شناخته شد.

در سال ۱۹۸۱ WHO شاخص های جهانی را برای نظارت و ارزیابی موفقیت HFA تعیین کرد. در آمار جهانی سالانه بهداشت، این شاخص ها در چهار دسته زیر دسته بندی می شوند: سیاست های بهداشتی، توسعه ی اجتماعی و اقتصادی، ارائه ی خدمات بهداشتی و مراقبتی. این شاخص ها حاکی از آن است. که بهبودهای حاصل در سلامتی نتیجه تلاش در بسیاری از زمینه ها از جمله کشاورزی، صنعت، آموزش، مسکن، ارتباطات و مراقبت های بهداشتی است.

[۱]– Primary Care System

[۲]-Primary Health Care (PHC)

[۳]– Alma-Ata

[۴]– Health for All (HFA)