تعریف، نظریه ها، اصول اخلاق

اخلاق مربوط به مجموعه ای از دانش است که مخاطب آن استسؤالاتی مانند چگونه باید رفتار کنم؟ چه اعمالی را باید انجام دهم؟ چه جور آدمی باشم؟ تعهدات من در قبال خودم و همنوعانم چیست؟ را شامل می شود. در اخلاق تعهدات کلی هستند که افراد به عنوان اعضای جامعه از آنها برخوردار است. از جمله این تعهدات کلی آسیب نرساندن به دیگران، احترام گذاشتن به دیگران، گفتن حقیقت و عمل به وعده هاست. گاهی اوقات یک موقعیت حکم می کند که یک فرد دروغ بگوید یا قول بدهد زیرا عواقب گفتن حقیقت یا عمل به وعده ممکن است ضرری بیش از سود داشته باشد.

به عنوان مثال شما به عنوان یک پرستار به یک خانواده قول داده‌اید که در یک زمان مشخص به آنها سر بزنید. اما به دلیل شرایط غیرمنتظره برنامه شما خراب شده است. یکی دیگر از خانواده هایی که به آنها مراجعه می کنید در شرایط بحرانی قرار دارد – فرزند نوجوان آنها خودکشی می کند – و به مداخله پرستاری شما نیاز است. اکثر پرستاران موافقت می کنند که زمان مناسبی برای عمل به وعده اصلی نیست.

این نمونه از عهد شکنی موارد مختلفی را در مورد تفکر اخلاقی نشان می دهد.

اول آنکه قضاوت های اخلاقی مربوط به ارزش هاست. هدف از یک قضاوت اخلاقی انتخاب عمل یا وضعیتی است که در شرایط خوب یا درست باشد. ثانیاً، احکام اخلاقی به طور کلی از یقین قضاوت های علمی برخوردار نیستند. به عنوان مثال پرستاران یک وضعیت اخلاقی را بر اساس بهترین اطلاعات موجود تشخیص می دهند و سپس عملیاتی را انتخاب می کنند که به نظر می رسد بهترین نتیجه اخلاقی را برای وضعیت ارائه می دهد. در برخی شرایط، تصمیم گیری براساس نتایج یا عواقب انجام می شود. رویکرد تصمیم گیری اخلاقی نتیجه گرایی[۱] نامیده می شود. بر این اساس عمل صحیح عملی است که کمترین آسیب در یک شرایط خاص ایجاد می کند. سودگرایی[۲] یک نظریه نتیجه گرایانه معروف است که در تعیین انتخاب باید منحصراً به نتایج یا عواقب متوسل شود.

در موقعیت های دیگر پرستاران گزینه های قابل قبول برای باورهای بنیادی ذهنی را لمس می کنند. در چنین شرایطی این پرستاران ممکن است به این نتیجه برسند که عمل صرف نظر از مقدار خیر ناشی از آن به خودی خود درست یا نادرست است. این موقعیت معروف به دئنتولوژی[۳] بوده و بر این اساس استوار است که با افراد باید همیشه به عنوان مقصود رفتار کنند و هرگز صرفاً به عنوان وسیله ای برای اهداف دیگران نباشند. نظریه دوئنتولوژیک را اغلب غیر نتیجه گرایی می نامند. بر اساس این نظریه برخی از ویژگیهای اعمال فاقد توالی هستند یا علاوه بر داشتن توالی باعث درست یا غلط بودن اقدامات می شوند.

جهت مطالعه بیشتر پیرامون این موضوع، به مقالات مراجعه نمایید.

• آشنایی با اخلاق پرستاری و ارتباط حرفه ای
• صفر تا صد اخلاق پرستاری وارتباط حرفه ای

اعضای حرفه های بهداشتی وظایف خاصی دارند.

این تعهدات مراقبت های بهداشتی بر اساس مجموعه ای از اصول در اخلاق زیستی تفسیر‌ شده‌ است. اصول اولیه شامل مواردی نظیر احترام به استقلال، عدم سوء استفاده، سود رسانی، و عدالت هستند. این رویکرد اصول گرایی[۴] نامیده شده است. این رویکرد تصمیم گیری اخلاقی در مراقبت های بهداشتی در پاسخ به تصمیم گیری مرگ و زندگی در مراکز مراقبت حاد، جایی که سؤال برای تمایل حل و فصل یک مسئله خاص مانند ترک یا ممانعت از درمان مربوط شود. در این شرایط حفظ و احترام به استقلال مراجعه کننده به موضوع اصلی تبدیل شد. مطابق با این چهار خوشه از اصول اخلاقی رشته اخلاق زیست پزشکی ایجاد شده است. اصول بیشتر راهنماهای کلی هستند تا قوانین. اصول گرایی نظریه ای در مورد چگونگی پیوند اصول اولیه و عمل به آن است.

اصولگرایی علی رغم موفقیت خود به عنوان پایه ای برای تجزیه و تحلیل در اخلاق زیستی، مورد انتقاد قرار گرفته است. گفته می شود اصول بسیار انتزاعی و نمی توانند به عنوان راهنمای عمل عمل کند. همچنین اصول می توانند در یک شرایط خاص با یکدیگر در تضاد باشند و هیچ مبنای مستقلی برای حل تعارض وجود ندارد. علاوه بر این برخی از افراد ادعا می کنند که حل مؤثر اخلاقی مسئله باید ریشه در تجربیات فردی داشته باشد. به علاوه می گویند که احکام اخلاقی بیشتر به قضاوت افراد حساس بستگی دارد تا به کاربرد اصول انتزاعی.

اصول اخلاقی بهداشت عمومی به مجموعه ای از ملاحظات اخلاقی عمومی بستگی دارد. Bernheim و همکارانش ۹ ملاحظه ی اخلاقی را در بهداشت عمومی شناسایی کردند:

1. تولید مزایا
2. پیشگیری و از بین بردن آسیب ها.
3. تولید حداکثر تعادل منافع در برابر آسیب ها و هزینه های دیگر (که اغلب به آنها سودمندی می گویند).
4. توزیع عادلانه منافع (عدالت توزیعی)
5. احترام به انتخاب ها و اقدامات خودمختار، از جمله آزادی اقدامات
6. محافظت از حریم خصوصی و رازداری
7. وعده ها و تعهدات
8. افشای اطلاعات و همچنین صحبت صادقانه و کاملاً راست (که اغلب تحت شفافیت گروه بندی می شوند)
9. اعتماد سازی

این ۹ ملاحظه اخلاقی در پرستاری بهداشت عمومی به راحتی قابل استفاده است. عدالت توزیعی[۵] یا عدالت اجتماعی به تخصیص منافع به افراد جامعه اشاره دارد. مزایا به نیازهای اساسی از جمله کالاهای مادی و اجتماعی، آزادی ها و حقوق اشاره می کنند و ثروت، تحصیلات و خدمات عمومی از مزایای آن است. موانع شامل مواردی از قبیل مالیات، خدمت سربازی و محل سوزاندن زباله ها و نیروگاه ها هستند. عدالت ایجاب می کند که توزیع منافع و موانع در یک جامعه عادلانه یا برابر باشد. توافق گسترده ای وجود دارد که توزیع باید بر اساس آنچه فرد نیاز و شایسته آن را دارد انجام شود، اما در مورد معنای این اصطلاحات اختلاف نظر قابل توجهی وجود دارد.

فضیلت اخلاقی[۶]

فضیلت اخلاقی یکی از قدیمی ترین نظریه های اخلاقی است. متعلق بهسنتی که به فلاسفه یونان باستان افلاطون و ارسطو بر می گردد. هدف فضیلت اخلاقی این است که افراد بتوانند به عنوان یک انسان شکوفا شوند. به گفته ارسطو، فضائل خصوصیات عالی و عالی شخصیتی هستند که انسان ها را قادر می سازند مطابق با خیر طبیعی خود عمل کنند. در طول سده های هفدهم و هجدهم علاقه چندانی به این تعاریف وجود نداشت.

پرستاری بهداشت عمومی فضیلت مراقبت یا مراقبت در اخلاق حرفه ای مهم است. بر این اساس اصول اخلاقی مراقبت بر صفاتی که در روابط شخصی صمیمی مانند همدردی، شفقت، وفاداری و عشق ارزشمند است تأکید می کند. پنج ویژگی اصلی و فضیلت اخلاقی را برای متخصصان بهداشت شامل (۱) شفقت بر درد، رنج، معلولیت و بدبختی شخص دیگر تمرکز دارد (۲) تشخیص که شامل توانایی استفاده از بینش حساس، قضاوت زیرکانه و درک برای تصمیم گیری خوب است (۳) اعتماد به نفس که در مراقبت های بهداشتی وقتی بیمار خود را در به مراقب می سپارد ضروری است (۴) صداقت با تمایز بین صداقت اخلاقی و صداقت حرفه ای  و (۵) وظیفه شناسی که ویژگی شخصیتی برای دستیابی به کاری است که شخص با توجه به شرایط صحیح می داند. توسل به فضایل فوق منجر به رویکردی کاملاً متفاوت در تصمیم گیری اخلاقی در مراقبت های بهداشتی می شود.

برای مشاهده متن کامل به نرم افزار آموزش جامع پرستاری مرهم مراجعه نمایید.

[۱]– Consequentialism

[۲]– Utilitarianism

[۳]– Deontology

[۴]– Principlism

[۵]– Distributive Justice

[۶]– Virtue Ethics